TỪ STUNG TRENG ĐẾN SIÊM PĂNG.

Ngày / , chúng tôi lại lên đường đánh chiếm Siêm Păng, một thị xã nằm bên bờ sông Mê Kông, trên bản đồ tác chiến thấy dòng sông này từ Lào chảy sang và gặp sông Mê Kông tại thị xã Stung Treng, khi về BTM Sư đoàn nhìn toàn bộ bản đồ Đông Dương, thì mới biết dòng sông này chảy từ miền A Lưới của Việt Nam, qua miền Hạ Lào và về Campuchia... về lại Tây Nguyên Việt Nam.

Trung đoàn f đã đánh chiếm thị xã này, sau khi chiếm Von Sai vài ngày trước đó, và chúng tôi có nhiệm vụ bắt liên lạc với e.

Từ Stung Treng, chúng tôi chia thành hai cánh quân, bộ phận chúng tôi theo đường sông, và một bộ phận theo đường bộ QL, với đội hình một d của e có xe tăng hỗ trợ.

Đi dọc hai bên bờ sông bằng thuyền máy của anh em công binh, dễ dàng nhận ra những Phum của dân bỏ hoang dọc đường, vẫn là những ngôi nhà sàn mái ngói sang trọng, hình ảnh của một thời hoàng kim, một đời sống thanh bình, trước khi tên đao phủ Pốt, đưa cả dân tộc này vào thế giới hoang tàn… Dòng nước chảy khá mạnh, thuyền máy công suất nhỏ nên đi rất chậm, hai khẩu . luôn hướng về hai bên bờ chuẩn bị chiến đấu. Sóng nước lao xao, như lòng người đang dâng đầy niềm vui dào dạt, nhớ đến dòng sông quê hương chảy từ Đập Đá An Nhơn, qua những cánh đồng trù phú... trước khi chảy về quê tôi và ra biển…

“Tôi vẫn thích cái tên sông La Tinh của dòng sông, bởi sông đã sinh ra bao cánh đồng màu mỡ, cùng với những làng, xóm, thôn trù phú dọc đôi bờ, tạo nên sự sống cho vùng đất An Nhơn, Phù Cát và Phù Mỹ. Không biết từ vùng núi cao của trập trùng cao nguyên Gia Lai, băng qua những cánh rừng đại ngàn, qua những vùng quê, suốt hành trình cần mẫn, nhọc nhằn của mình, sông đã đem lại cuộc sống tươi vui đầm ấm cho bao người… quần tụ bên hai bờ sông ngày càng đông đúc, tháng năm vui cuộc sống cấy cày, chài lưới.”

Ven bờ Mê Kông, có những đoạn trống không có rừng. Dòng sông uốn lượn giữa cánh rừng nguyên sinh bát ngát hút tầm mắt. Những bờ lau sậy phất phơ. Chấp chới những cánh cò trắng. Ríu ran từng đàn chim le le, chim sếu… Chiếc thuyền vẫn ngược dòng trên sông. Cánh quạt xẻ dòng nước làm đôi, màu trắng xóa của nước cuốn theo.

Vùng Đông bắc Campuchia và Tây Nguyên đang vào mùa hoa dã quỳ khoe sắc. Màu hoa dát vàng khắp triền sông, nơi có những Phum làng, những hàng cây ăn trái ven bờ sum suê trái. Trong cái nắng, cái gió và mênh mang rừng già, dòng sông chảy lững lờ êm ả trĩu nặng phù sa…

Dọc đường chúng tôi không gặp một sự kháng cự nào của địch, giữ khoảng cách an toàn, thuyền vẩn chầm chậm lướt tới, xa xa cũng có nghe tiếng pháo của tăng trong đội hình đi dọc đường …

Gần ba giờ ngược dòng, chúng tôi gặp anh em cũng dùng thuyền, xuôi dòng để bắt liên lạc với chúng tôi, hai bên gặp nhau… thuyền của các anh đảo một vòng, và nhập vào cùng một đội hình, có thêm anh em, chúng tôi cũng đỡ phải lo, và gần một giờ sau chúng tôi đến thị xã Siêm Păng.

Khi thấy anh em đứng trên bờ đón chúng tôi, ai cũng mừng ra mặt, neo thuyền xong chúng tôi lên bờ và để lại một số anh em cảnh giới...

Một thị xã hoang tàn, đường giao thông hư hại và có lẽ cũng ít sử dụng trong thời của Pốt… hai bên con đường chính vào thị xã, có rất nhiều cây phượng đang kì thay lá, thân cây trơ trọi với những mầm xanh của chồi non…

Cũng đẹp cũng thơ mộng như Stung Treng, và cũng chịu chung số phận là những thành phố chết, nhìn cảnh thành phố không một bóng người, chúng tôi cũng thấy một điều gì khó tả, phía sau ngôi nhà hoang vắng kia là những cánh đồng bằng phẳng bạt ngàn, phía trước là dòng sông, bên kia bờ là những cánh rừng nguyên sinh mọc theo bờ sông, những thân dây leo vươn ra là là mặt nước… chim rừng hót líu lo…

Lực lượng được tỏa ra truy quét các khu vực xung quanh thị xã, nhưng hình như chúng đã rút đi và lùa dân sang bên kia sông.

Dùng phần lương khô bữa trưa xong, chúng tôi chia tay với những người anh em e để quay về… tôi chọn phương án đi theo xe không trở về bằng thuyền.

Con đường hư hại nham nhở. Hai bên đường các loại gỗ quý, to cao, ba người vòng tay ôm không xuể. Bụi mù trời. Bụi tung lên theo bánh xe quay, vần vụ, đặc quánh, vì không có gió xua tan giữa tiết trời mùa khô. Khăn tay bịt mặt, hai tay bám chặt thành xe, nhưng người tôi cứ chồm lên thả xuống liên hồi. Xe vẫn chạy với tốc độ rùa bò. Nhiều, rất nhiều đoạn đường, xe hết nghiêng bên này lại nghiêng bên nọ, do cơ man những ổ voi nối tiếp nhau trải dài tưởng chừng bất tận. Bụi chui vào trong xe, nhuộm tóc tai, lông mày, lông mi... mọi người vàng quạch, bất kể các ô cửa kính cabin đều đóng chặt. Không khí trong thùng xe ngột ngạt, khó thở. Những tiếng ho khục khạc vì sặc bụi cứ râm ran. Mệt nhoài vì người ngợm bị hành hạ tra tấn liên tục, tôi cảm thấy các khớp xương đau nhừ, và đầu óc cứ ong ong, váng vất... Rất may là sau khi vượt qua đoạn đường “đau khổ,” với độ dài mấy chục cây số, trước mắt tôi là thị xã Stung Treng,... chấm dứt một ngày rong ruổi qua miền đất chết Siêm Păng.

Mùa khô đầu tiên… Mùa khô nơi vùng Đông bắc Campuchia... Mùa khô của những cánh rừng khộp…

Nắng chói chang gay gắt ngay từ khi mặt trời lên cho đến lúc mặt trời lặn. Không khí nóng hầm hập suốt ngày, bởi trời luôn đứng gió. Những dòng suối không còn nước chảy. Thú rừng, chim muông cũng rời bỏ rừng khộp mà đi... Chỉ cây lá giang vẫn lên xanh giữa mùa khô nắng lửa. Chỉ những cây bồ ngót rừng, lên xanh cho bữa canh bộ đội…