Chuyện làm giấy tạo thành chấn động ở Trường An không thua kém nước Mỹ ném hai quả bom nguyên tử xuống Nhật Bản, số giấy sản xuất ra cũng không đủ đáp ứng nhu cầu, mỗi ngày phân xưởng sản xuất hơn ngàn trang giấy nhưng đều không còn tờ nào, có một số thư sinh vì mua được giấy, thậm chí cam tâm tình nguyện thức cả đêm chờ đợi.
Đỗ Hà làm giấy, phần lớn là vì muốn tạo phúc cho hàn môn sĩ tử, cho nên ban đầu khi lựa chọn địa chỉ, hắn có một chủ ý, không xây dựng cửa hàng ở Trường An, lại càng không kiến thiết ở phố xá sầm uất, mà ở huyện Vạn Niên gần Trường An, tức là bên trong đất phong của Đỗ Hà.
Nếu xây dựng ở đây sẽ có hai lợi ích, thứ nhất, vì nơi này là thôn trang, thuận lợi cho hàn sĩ mua sắm, thứ hai, trong thôn trang có thân vệ của Đỗ Hà, bọn hắn ở trong thôn, thuận tiện bảo vệ bình an trong thôn, có thể chỉnh đốn trị an, phòng ngừa người khác gây chuyện, cũng có thể thuận tiện gia tăng thịnh vượng trong thôn, xem như đạt được nhiều lợi ích cùng lúc.
Hôm nay Đỗ Hà từ phân xưởng trở lại phủ Thái Quốc Công, đã thấy Đỗ Như Hối và Phòng Huyền Linh đang uống trà trong đại sảnh, nhìn bộ dạng của bọn họ tựa hồ rất hưởng thụ, loại trà bọn họ uống chính là trà Long Tĩnh thượng đẳng mà Vũ Mị Nương đưa cho hắn. Bởi vì trà Long Tĩnh thượng đẳng rất khó ngắt, cho nên cũng không nhanh chóng đưa ra thị trường, phải tích trữ nhiều hàng mới có thể triển khai.
Nhưng thứ tốt mình phải nhấm nháp trước, Vũ Mị Nương đã tự mình đưa tới số trà Long Tĩnh chế thành đầu tiên.
Đỗ Hà hảo tửu, cũng không hứng thú với trà lắm, có cũng được mà không có cũng không sao, cho nên chia cho Đỗ Như Hối rất nhiều, chỉ để lại cho mình một ít.
Lúc ấy Đỗ Như Hối vừa uống, lập tức say mê mùi vị này, dáng vẻ vô cùng cảm khái, còn chưa nói sau khi uống loại trà này, mới phát hiện tất cả loại trà mình uống trước kia đều là nước tiểu ngựa, đến nỗi ngày nào cũng uống, xem nó như bảo bối, khách đến cũng không nỡ lấy ra chiêu đãi.
Đỗ Hà cũng mừng thầm, uống trà nhiều, đối với thân thể chỉ có ích chứ vô hại. Nhưng hôm nay rất đặc biệt, Phòng Huyền Linh từ trước tới nay là bạn bè thân thiết của Đỗ Như Hối, hai người bọn họ chính kiến nhất trí, một người thiện mưu nhưng có chút không quả quyết, một người không dùng mưu lược tăng trưởng, nhưng ánh mắt độc đáo, hai người phối hợp khăng khít, đều là phụ tá đắc lực của Lý Thế Dân, cũng chỉ có hắn có thể làm cho Đỗ Như Hối lấy ra loại trà Long Tĩnh thượng đẳng này.
- Bái kiến phụ thân, bái kiến Phòng thúc phụ!
Đỗ Hà tiến lên vấn an!
Đỗ Như Hối khẽ gật đầu.
Phòng Huyền Linh lại cười nói:
- Nhất cử nhất động của hiền chất thật khiến người ta sợ hãi thán phục, ví dụ như loại trà Long Tĩnh Tây Hồ này, mùi vị hơn hẳn những loại trà trước đây chúng ta thường uống gấp trăm lần, chỉ có điều không biết mua được ở đâu?
Sau khi nói xong, vẻ mặt hắn vẫn chưa thỏa mãn.
Đỗ Hà nói:
- Đây là loại trà do một bằng hữu tặng, hiện tại trên thị trường không có bán, đợi thời cơ chín muồi, có lẽ sẽ mua được. Ở đây tiểu chất còn một ít, nếu thúc phụ không chê, có thể lấy về uống.
Phòng Huyền Linh mỉm cười vui vẻ, hai nhà Phòng Đỗ vốn rất thân thiết, cũng không khách sáo, cười nói:
- Vậy lão phu cũng không từ chối, hiền chất ngồi đi, chúng ta nói chuyện.
Đỗ Hà mỉm cười, ngồi xuống bên cạnh, vốn còn tưởng rằng Phòng Huyền Linh chỉ đến chơi, bây giờ xem ra hình như có chuyện tìm mình, cũng hỏi:
- Không biết phụ thân và thúc phụ tìm vãn bối có chuyện gì quan trọng?
Phòng Huyền Linh cười nói:
- Chuyện này có liên quan đến thiên thu vạn thế của Đại Đường, lão phu cũng không khách sáo. Hiền chất, lão phu đến vì chuyện làm giấy. Nếu thứ đó trở thành công cụ mưu lợi, thật sự rất đáng tiếc.
Nghe hắn nhắc đến chuyện làm giấy, Đỗ Hà cũng hiểu ý cười nói:
- Chất nhi cũng nghĩ như vậy, cho nên mới thuyết phục Bồng Diệc Lương, kêu hắn hạ giá giấy xuống, hơn nữa không mở cửa hàng trong thành Trường An, mà lựa chọn ở huyện Vạn Niên.
Phòng Huyền Linh gật đầu tán thưởng:
- Hiền chất có lòng như vậy, lão phu cũng đã nhận ra. Chỉ có điều, hiền chất không cảm thấy như vậy vẫn chưa đủ sao? Trong bảy ngày này, ngày nào lão phu cũng kêu hạ nhân đi mua giấy, nhưng chỉ mua mười tờ mà Trường An cung không đủ cầu, huống chi nơi khác. Cho dù ngươi có tâm, tạo phúc thiên hạ, nhưng cử động lần này chỉ có thể tạo phúc cho khu vực gần Trường An, chưa nói đến vùng phương bắc, Giang Nam xa xôi, mà ngay cả Lạc Dương gần trong gang tấc cũng không cách nào bận tâm đến, như thế làm sao tạo phúc thiên hạ?
Đỗ Hà khẽ gật đầu, cũng không phản đối, bởi vì nhìn từ tình huống trước mắt có thể thấy Phòng thúc phụ nói rất đúng:
- Vậy theo suy nghĩ của thúc phụ nên làm như thế nào?
Phòng Huyền Linh trầm giọng nói:
- Giống như Thái Luân năm đó, công bố thuật làm giấy cho thiên hạ, để mọi người cùng cộng hưởng, như vậy Đại Đường ta sẽ có ngàn vạn phân xưởng. Thuật làm giấy của hiền chất cũng sẽ được truyền cho mọi người trong thời gian ngắn nhất.
Đỗ Hà ngây người hồi lâu, ánh mắt nhìn Phòng Huyền Linh có vẻ thay đổi, cũng âm thầm suy nghĩ:
- Vì sao mấy vị danh nhân đều hào phóng như vậy, không nắm khoa học kỹ thuật tuyệt mật trong tay mà lại nghĩ đến công bố cho người trong thiên hạ cùng hưởng, chẳng lẽ không từng nghĩ đến một khi công khai, không chỉ có người Đại Đường học được mà trên trăm vạn Dị tộc cũng sẽ nắm giữ được kỹ thuật này.
Đỗ Hà lập tức muốn thức tỉnh vị danh tướng:
- Không chỉ sai lầm, mà còn hồ đồ.
- Không được vô lễ!
Đỗ Như Hối nhíu mày, trách cứ.
Phòng Huyền Linh lại không để ý nói:
- Không sao, Khắc Minh, cứ để cho hiền chất nói, con người ta không có ai hoàn mỹ, người nào cũng có sai lầm, có lẽ chúng ta thật sự chưa nghĩ đến phương diện nào khác cũng không chừng.
Phòng Huyền Linh nói như vậy, cũng làm cho Đỗ Hà cảm thấy bất ngờ, nhưng âm thầm tán thưởng.
Đỗ Hà nói:
- Năm đó Thái Luân công khai thuật làm giấy cho người trong thiên hạ, tiểu chất đã cảm thấy cách làm của hắn không đúng. Xác thực nhờ có hắn mà thuật làm giấy đã được vận dụng rộng khắp, nhưng đồng thời cũng để dị tộc học được kỹ thuật này. Nhưng với kỹ thuật lúc đó, cho dù trải qua cải tiến của hắn, giấy tạo thành lại đắt đỏ, cho nên không thể nào phổ cập.
Cách làm giấy của tiểu chất và Bồng Diệc Lương không giống nhau, cách làm giấy này có giá cực rẻ, có thể xem như tập hợp các cách làm giấy trong thiên hạ tạo thành. Nếu lan truyền ra, không chỉ Đại Đường ta có ích lợi rất lớn, mà ngay cả dị tộc xung quanh đồng dạng cũng có được ích lợi không nhỏ. Nếu để bọn hắn nắm giữ được cách làm giấy này, có thể càng dễ dàng học được tri thức của Đại Đường ta, càng dễ dàng lớn mạnh, như vậy há không phải là giúp đỡ kẻ địch của mình hay sao?
Nhìn hai người đang trầm tư bên cạnh, Đỗ Hà nói tiếp:
- Năm trước tiểu chất đã từng nói, có nhiều thứ có thể cộng hưởng, như văn hóa, trao đổi văn hóa giữa các quốc gia có lợi ích rất lớn đối với Đại Đường ta. Nhưng có nhiều thứ lại tuyệt đối không thể cộng hưởng như binh khí, áo giáp, y học, còn có những kỹ thuật độc nhất vô nhị như cách làm giấy này.
Hai vị Phòng Đỗ nghe thấy ý tứ của Đỗ Hà, cảm thấy có đạo lý, nhưng cũng có vẻ không như vậy.
Đỗ Như Hối nói:
- Cho dù để bọn hắn học được thì như thế nào? Đại Đường ta cường thịnh, bọn hắn có học được khoa học kỹ thuật của Đại Đường ta, cũng không phải địch thủ của Đại Đường.
- Nói thì nói như vậy nhưng phụ thân và thúc phụ cho rằng có nên không?
Đỗ Hà lên giọng:
- Đại Đường ta rõ ràng chiếm cứ ưu thế, tại sao phải để cho Dị tộc có cơ hội sánh ngang với ta? Lấy vũ khí để nói, Đại Đường ta có vũ khí sắc bén, mười người có thể phá được ba mươi người, lại không tổn hại người nào, nhưng nếu địch nhân có được vũ khí giống như Đại Đường ta, mười người Đại Đường vẫn có thể phá được ba mươi người, nhưng lại phải trả tính mạng của hai người, chúng ta hà cớ gì phải chịu thiệt như vậy?
- Làm giấy cũng giống như vậy, lấy Cao Ly mà nói, tâm nguyện lớn nhất của Bệ Hạ là bình định Cao Ly, trận chiến này chắc chắn khó tránh khỏi. Nếu bây giờ ta công khai cách làm giấy cho thiên hạ, Cao Ly tất nhiên cũng có thể học được, hơn nữa lưu truyền rộng rãi, để cho dân chúng của Cao Ly học được tri thức văn hóa.
Trong đám người Cao Ly nhận được hun đúc tri thức, khó tránh khỏi xuất hiện một số nhân vật lợi hại, Đại Đường ta có lẽ không sợ, nhưng hà cớ gì phải tự tìm phiền toái cho mình!
Phòng Huyền Linh, Đỗ Như Hối cũng không khỏi không gật đầu tán thưởng.
Phòng Huyền Linh nói:
- Hiền chất, ngươi nói không phải không có lý. Nếu công khai cách làm giấy cho thiên hạ, lão phu cũng không phủ nhận là nó sẽ mang tới cho Đại Đường ta một số nguy hại, nhưng lại có thể khiến cho ngàn vạn dân chúng của Đại Đường ta đều có thể đạt được lợi ích, cái lợi này vẫn lớn hơn cái hại. Đây cũng là nguyên nhân mấu chốt lão phu hy vọng có thể lan truyền cách làm giấy ra ngoài.
- Vi phụ cũng có ý tứ này!
Đỗ Như Hối lúc này mới xen vào nói:
- Nếu chỉ dựa vào suy nghĩ của con thì bách tính Đại Đường mãi mãi không thể biết cách làm giấy.
Đỗ Hà giật mình, thì ra bọn họ không phải không nghĩ tới Dị tộc sẽ học được kỹ thuật này, nhưng khinh miệt Dị tộc đồng thời cho rằng ngoại trừ công khai cách làm giấy khắp thiên hạ, nếu không không có cách nào để cho giấy lan truyền thiên hạ.
Đỗ Hà nói:
- Lẽ nào phụ thân và thúc phụ không cân nhắc phương pháp vẹn toàn đôi bên?
- Vẹn toàn đôi bên?
Đỗ Như Hối, Phòng Huyền Linh tỏ vẻ kinh ngạc.
- Không sai! Chính là không truyền kỹ thuật ra bên ngoài, đồng thời lại có thể khiến cho sĩ tử trong
thiên hạ đều có thể hưởng thụ đãi ngộ như nhau.
Đỗ Hà biểu thị đã tính toán kỹ càng.
- Nói mau, con hãy nói xem là cách gì, đừng lề mề.
Đỗ Như Hối có vẻ nóng vội.
Đỗ Hà nói:
- Phân xưởng dây chuyền! Chính là lựa chọn người tín nhiệm, kêu hắn nắm giữ tất cả quá trình làm giấy, sau đó phân tán cho các nơi ở Đại Đường mở phân xưởng sản xuất giấy quy mô lớn.
Bọn họ không chịu trách nhiệm mua bán, chỉ phụ trách sản xuất. Sau đó lại lựa chọn các tiểu thương nổi tiếng các nơi, làm người buôn bán, để bọn họ buôn bán giấy đến các nơi. Chỉ cần nhà xưởng nhiều, đương nhiên không sợ không cách nào truyền bá giấy ra ngoài.
Đỗ Hà nói rõ từng thủ đoạn kinh doanh đời sau cho hai vị danh tướng Phòng Đỗ, khiến bọn họ liên tục gật đầu, giống như hai đứa trẻ đang nghe giảng bài vậy.