Tang Oa Tử từ nhỏ cùng nhi tử Chúc Dược Quỹ học tập, tuy chẳng đến nơi đến chốn, ít nhất nhận được mặt chữ, đọc xong về kể lại với mẹ.

Tang mẫu nghe mà kích động tới toàn thân run như lên cơn động kinh:

- Vậy, vậy thì nhà ta được chia bao nhiêu ruộng?

- Nhà ta là hộ kinh thương, nên có thể giảm một nửa...

- Láo toét.

Tang mẫu mắt trợn lên như chuông đồng, rống rung chuyển xung quanh:

- Giảm một nửa? Vì sao?

- Ôi con mụ điên kia gào rú cái gì thế, sợ hết hồn.

- Báo nha môn bắt lại đi, sao để mụ điên đi lang thang thế này?

Xung quanh bị tiếng sư tử rống của Tang mẫu làm giật bắn mình, chửi loạn lên.

Tang mẫu to béo tóm cổ Tang Oa Tử lôi xềnh xệch ra ngoài, cả Tang phụ cũng bỏ quán đi xem cáo thị cũng đã tới, vội gỡ tay thê tử ra, nếu không Tang Oa Tử có khi chết ngạt.

- Nói nhanh, nhà ta được chia bao nhiêu ruộng?

Tang Oa Tử trước mặt mẹ mình không khác gì chuột thấy mèo rúm ró nói:

- Cáo thị nói nam đinh như con được chia mẫu, nam đinh như cha chỉ được chia mẫu.

Tang phụ ngớ người:

- Vì sao cha mày được có hai mươi mẫu?

- Cáo thị viết vậy mà, nam đinh trên tuổi chỉ được chừng đó thôi.

Thấy mẹ mình sắp lên cơn, Tang Oa Tử nói vội:

- Đó không phải do con nói, con còn muốn đem toàn bộ ruộng chia cho nhà ta.

- Còn ta thì sao?

- Nữ nhân không được chia.

- Bằng vào cái gì? Nữ nhân không phải người à, không phải ăn cơm à?

Tãng mẫu quát thẳng vào mặt nhi tử:

- Cáo thị nói thế, chỉ chỉ nam đinh mới được phân ruộng thôi.

- Tổng cộng nhà ta được chia tám mươi mẫu ruộng, trong đó mẫu ruộng vĩnh nghiệp, mẫu ruộng khẩu phần.

Tang phụ kinh doanh lâu năm, nhẩm tính rất nhanh:

- Tám mươi mẫu.

Tang mẫu nghe thế nhất thời vui sướng quên trời đất, lẩm bẩm:

- Tiền từ trên trời rơi xuống, bán đi, bán đi, nhà ta không cày ruộng, hơn trăm quan, phát tài rồi.

- Mẹ!

Tang Oa Tử thấy mẹ điên điên khùng khùng làm xung quanh tránh xa thì xấu hổ kéo bà ta đi:

- Con đã nói rồi, ruộng không thể bán.

- Cái cái gì, phân ruộng cho chúng ta mà lại không cho bán, vô lý, đâu ra chuyện vô lý như thế?

- Triều đình quy định như thế...

Tang Oa Tử lẩm bẩm trong lòng vì những người như mẹ:

- Nghe Hầu tiền cốc bảo, đó là chính lệch của triều đình, xuống tới địa phương còn phải tùy vào tình hình mỗi nơi xem xét, như còn bao ruộng để hoang, nhân khẩu thế nào. Trước tiên cứ đăng ký đã.

Tang mẫu thấy tức ngực, tim đập nhanh, đây là dấu hiệu bệnh tái phát, không dám hỏi thêm nữa, đứng hít vào thở ra một hồi cho lòng bình tĩnh lại, giục:

- Vậy, mau đi đăng ký đi.

- Mẹ, chỉ người vùng ngoài tới mới phải đăng ký thôi, còn người bản địa không phải đăng ký, nha môn đều có hộ khẩu rồi, họ sẽ xác nhận lại tình huống nam đinh từng nhà mới phân ruộng. Nhà ta là hộ kinh thương, sẽ xét cuối cùng, bao nhiêu phân bấy nhiêu, chưa chắc được nhiều như tính toán.

- Cái gì, nha ta phân cuối, kinh thương thì sao, kinh thương cũng là người mà...

Tang mẫu chưa nói hết đã nhũn người ra, Tang phụ vội đỡ lấy:

- Bà đó, Tả công tử nói rồi mà, không được kích động, không được lo nghĩ nhiều, bệnh tái phát không chữa nổi đâu.

Tang mẫu bất chấp:

- Thế rốt cuộc nhà ta được phân bao nhiêu?

- Hầu tiền cốc bảo nhà ta chắc tối đa chỉ được phân ba mươi mẫu thôi.

Tang Oa Tử rụt rè đáp:

- Sao? Không phải tám mươi mẫu à?

- Bố cáo viết vậy, xung quanh cũng nói vậy, phân ruộng chia làm bốn đợt, một quan viên và người có quân công, sau đó là những quân hộ giải giáp quy điền, ba là bách tính bình dân, cuối cùng là người kinh thương và xuất gia...

Thấy cha mình trừng mắt lên, Tang Oa Tử không dám nói tiếp.

- Ức, ức hiếp người ta quá lắm.

Tang mẫu giận sôi gan, lại không dám chửi nha môn, chửi trời chửi đất, chửi tới xỉu luôn.

Tang mẫu giận tới té xỉu vì chia ít ruộng thì Tả gia cũng phát rầu vì số ruộng ở trên trời rơi xuống này.

Trước khi người dân nơi khác di cư tới, trước khi nha môn đưa ra thông báo thì Tả gia đã hay tin rồi, tất nhiên là do Hầu Phổ nói cho, đó là chuyện từ tận ba ngày trước.

Tả Quý chẳng hứng thú gì với ruộng đất, cho nên chia được bao nhiêu thì hay bấy nhiêu, không có gì đáng mừng cả.

Lương thị thì hết sức nóng lòng hỏi:

- Vậy nhà ta được chia bao nhiêu?

- Theo quy định chia ruộng theo bốn cấp ưu tiên, vì đại lang nhà ta có quân công, cho nên tính cấp đầu tiên, nhà ta hai nam đinh, được phân mẫu ruộng, trong đó mẫu là ruộng khẩu phần, mẫu là ruộng vĩnh nghiệp. Lần phân ruộng này không tính nữ nhân, nô bộc cho nên nhạc mẫu, Bạch tiểu thư và Thảo Nhi không có.

- Đủ rồi, đủ rồi, nhà ta được chia bao nhiêu như thế đã là quá tốt rồi.

Lương thị cười tới không khép miệng lại được, chẳng mấy chốc chuyển sang lo âu:

- Nhưng, thêm vào số ruộng hiện giờ nữa, đi đâu kiếm người cày ruộng.

Hồi Hương cười hì hì:

- Mẹ đã lo, cho mẹ luôn luôn thể, con nói mẹ chuyện này nhé... Đệ đệ còn được phân thêm mẫu ruộng nữa.

- Hả?

Lương thị lảo đảo, đưa tay vịn bàn:

Tả Quý nãy giờ hờ hững cầm cuốn sách y thuật tạp lục của nhi tử đọc, thi thoảng lại lắc đầu thở dài vì chữ nghĩa của con mình, nghe thế sách cũng rơi bộp xuống đất, mẫu ruộng, theo giá cả bây giờ là quan:

- Cái gì? Sao Trung Nhi được chia tới mẫu ruộng?

- Nhạc trượng lúc nãy không nghe con nói sao, vì đại lang nhà ta có quân công! Theo định chế của Đại Đường, thống soái lĩnh quân có thể dựa vào quân công trực tiếp bổ nhiệm võ tướng dưới ngũ phẩm, đại lang nhà ta được ghi công đầu, tức là tưởng thưởng ngang với ngũ phẩm thượng đô úy, toàn bộ là ruộng vĩnh nghiệp, có thể truyền cho con cháu.

Đại tướng quân lần trước có nói quân lương không đủ nên không thể tưởng thưởng xứng đáng cho Tả Thiếu Dương là thực, số trâu bò, lương thực kia lúc đó là nhiều, trong mắt vị vương gia chẳng bõ trò cười, nên lần này đền bù thêm cho y.

Đại Đường lấy võ lập quốc, quân công là hàng đầu, là vinh dự tối cao, loại thưởng này thông thượng chỉ là vinh dự, ai được quân công, có thể ngẩng mặt lên khoe khoang với hương thân phụ lão rằng mình đã chinh chiến vì Đại Đường. Thời đại đó, dị loại như Tang mẫu là rất ít, bách tính đa phần không coi trọng tiền tài, họ coi trọng thể diện và thân phận, đó là nhận thức của phần đông.

Lương thị cũng không quan tâm lắm tới ruộng đất, lắp ba lắp bắp hỏi:

- Trung Nhi... Trung Nhi sắp được làm quan rồi à?

Hầu Phổ dở khóc dở cười:

- Không phải đâu nhạc mẫu, ý con là đại lang nhà mình được thưởng ở mức tối cao, ngang bằng với thượng đô úy chính ngũ phẩm.

- Thưởng như quan lại không làm quan là thế nào?

Lương thị vẫn hoang mang:

Tả Quý đã nhặt sách lên, đang đọc nghe thấy bực mình nói vào:

- Là nó chỉ được mẫu ruộng kia thôi, không có gì thêm nữa, không phải làm quan, nó vẫn là tiểu lang trung thôi.

Lương thị hơi chút thất vọng, cứ tưởng nhi tử chuyến này được làm quan, bà giết luôn một con trâu mời hàng xóm láng giềng tới chung vui, có điều mẫu ruộng cũng được:

- Nhưng... Mà nhiều ruộng thế, nha môn có cấp cho không?

Hồi Hương phì cười:

- Mẹ à, đây là lệnh triều đình ban xuống, làm sao không cấp được.

Lương thị gập ngón tay tính:

- Nhà ta vốn có mẫu ruộng rồi, ruộng này được tự do mua bán, được phân theo chế độ mẫu nữa, rồi lại được thưởng mẫu ruộng nữa, tức là tức là phải cả nghìn mẫu ruộng rồi, ôi trời ơi, một nghìn mẫu ruộng, nhà ta có phải là nhà nhiều ruộng nhất Hợp Châu chưa?

Càng nói càng vui sướng, hết đứng lại ngồi không biết làm sao phát tiết niềm vui này ra ngoài thế nào?