- Quản đốc Liễu, có người tìm anh.
Người công nhân gọi một tiếng, sau đó liền rời khỏi văn phòng.
Liễu Đắc Chí ngẩng đầu lên nhìn:
- Ồ, đây không phải Phó Chủ tịch huyện Trương hay sao? Mời ngồi, mời ngồi!
Thật ra, Trương Nhất Phàm cũng không quen biết Liễu Đắc Chí, hắn không biết tại sao Liễu Đắc Chí lại biết hắn.
Liễu Đắc Chí thấy Trương Nhất Phàm hạ cố đến chơi, lập tức đích thân rót trà. Hai người ngồi ở ghế sofa tại khu làm việc.
Ba thanh niên đang vẽ thiết kế nghe nói PhóChủ tịch huyện Trương đến đây, đều ngẩng đầu lên xem. Liễu Đắc Chí liền nói:
- Không phải việc của các cậu, làm tiếp đi. Chiều nay nhất định phải hoàn thành bản vẽ!
Trương Nhất Phàm thấy đây là một văn phòng khá đơn sơ. Ngoài mấy cái bàn và một ít đồ dùng làm việc bình thường ra, thật sự không còn gì nữa.
Vì vậy hắn liền hỏi:
- Đây là văn phòng làm việc của chú ư?
Liễu Đắc Chí nói:
- Văn phòng quản đốc ở tầng trên, tôi lại thích đứng ở phân xưởng, như vậy mới có thể nắm bắt được tình hình của phân xưởng một cách sớm nhất. Chỉ có điều chỗ này quá sơ sài, hay là chúng ta lên tầng trên ngồi?
- Không cần đâu, thế này cũng được rồi.
Trương Nhất Phàm gật đầu, xem ra Liễu Đắc Chí đúng là một lãnh đạo tốt, rất quan tâm đến sự sống còn của xí nghiệp. Không cần nói, chỉ dựa vào sự đơn giản của văn phòng và thái độ làm việc của Liễu Đắc Chí đã khiến cho Trương Nhất Phàm bỗng nhiên có cảm tình.
Gần đây Trương Nhất Phàm chịu trách nhiệm về việc tổ chức lại hai doanh nghiệp. Lần trước hắn và Bí thư, còn cả mấy vị lãnh đạo huyện đã từng đến đây thị sát, có lẽ vì vậy mà Liễu Đắc Chí mới nhớ mặt hắn.
- Hiện giờ tình hình sản xuất của phân xưởng như thế nào?
Trương Nhất Phàm nhìn qua cửa kính thấy một đám công nhân đang tụ tập thì hỏi một câu rất tùy ý.
- Tình hình rất không ổn, số lượng đơn đặt hàng ngày càng ít. Hiện giờ công nhân nghỉ thay phiên, không có việc làm. Một tuần đi làm được hai ba ngày, tiền lương cũng chỉ hơn một trăm hai trăm tệ.
Liễu Đắc Chí thở dài:
- Phó Chủ tịch huyện Trương, gần đây có phải huyện muốn sát nhập đồng thời tái tổ chức hai doanh nghiệp chúng tôi lại hay không?
Nhắc đến việc này, Trương Nhất Phàm liền hỏi:
- Anh có ý kiến gì về việc tái tổ chức không?
- Xin thứ lỗi cho tôi nói thẳng, Phó Chủ tịch huyện Trương. Thật ra đề nghị này rất tốt, bởi vì cả hai doanh nghiệp đang sản xuất cùng một loại sản phẩm. Trước kia là nền kinh tế bao cấp, không thể hiện được ưu thế riêng của các bên. Nhưng hiện giờ đã đổi mới thành nền kinh tế thị trường nên có chút gì đó gọi là tự tiêu diệt lẫn nhau. Hai doanh nghiệp chúng tôi lại cùng có những hạn chế giống nhau, thiết bị và kĩ thuật đều lạc hậu, cách quản lý cũng lạc hậu. Ông Lý Gia Minh ở Hồng Kông, không phải đã từng nói sao? Đừng lo về thiết bị lạc hậu, điểm mấu chốt chính là tư tưởng và quan điểm không được lạc hậu. Quan điểm lạc hậu mới chính là thứ khiến cho con người ta lạc hậu.
- Thiết bị có thể mua mới, kỹ thuật có thể cải tiến, nhưng tư tưởng quan niệm lại là thứ đã ăn sâu bén rễ, muốn thay đổi rất khó. Đối với sự chỉnh đốn và cải cách doanh nghiệp của nhà nước, tôi có một vài nhận xét. Không biết có thể xin anh chút thời gian được không?
Trương Nhất Phàm uống một ngụm trà:
- Không sao, hôm nay là tôi cố ý đến đây. Anh cứ nói đi!
Liễu Đắc Chí nhìn bãi cỏ rộng lớn bên ngoài cửa sổ, nói:
- Có lẽ chúng ta nên ra ngoài đi dạo một chút thì hơn?
Có thể là không tiện nói chuyện trước mặt đám công nhân, Trương Nhất Phàm hiểu suy nghĩ của ông ta, vì thế hai người liền ra khỏi văn phòng, vừa đi vừa nói chuyện.
- Nếu muốn tái tổ chức lại xí nghiệp, tôi hy vọng chính quyền có thể ra mặt, công bằng, chính trực trong lần tuyển chọn người này. Hiện giờ có một số người, chỉ biết hưởng lợi cho mình, mặc kệ sự sống chết của công nhân. Năm ngoái có một công nhân già bị tai nạn lao động, người ta báo tiền thuốc men đã được một năm, nhưng đến giờ vẫn chưa được trợ cấp tiền. Trong khi đó, bọn họ lấy tiền mua xe, sống xa hoa thì lại được cấp tiền. Hàng năm, các khoản tiền gọi là khoản tiền mềm cũng phải đến hơn một trăm ngàn tệ.
- Hơn một trăm ngàn, với xí nghiệp của chúng tôi hiện giờ, đó là một con số trên trời. Tiền lương của công nhân mới hai trăm tệ một tháng mà có khi còn không thể phát đúng hạn.
Trương Nhất Phàm nghe xong những lời này, lại thấy dáng vẻ vô cùng đau khổ của Liễu Đắc Chí, có lẽ không phải ông ta đang diễn kịch. Hơn nữa, mình đến đây bất ngờ, những gì nhìn thấy hẳn là những điều chân thực nhất. Vì thế hắn liền an ủi:
- Lưu Hiểu Hiên là cháu gái của chú phải không? Hôm qua cô ấy đã nói với tôi việc này.
- Hiểu Hiên đã nói với anh sao?
Liễu Đắc Chí bất ngờ, sau đó xấu hổ thừa nhận:
- Thật ra tôi cũng từng có suy nghĩ này, muốn vực lại xí nghiệp. Nghĩ lại lúc chúng tôi mới hơn hai mươi tuổi, khi đó nhà máy cơ khí Hoa Phong đã nổi tiếng như thế nào, còn hiện giờ gần như đã trở thành một nơi hỗn loạn không ai cần đến.
- Chú có thể viết lại suy nghĩ của mình và phương pháp cải cách thành văn bản, nộp lên chính quyền. Chúng tôi sẽ hoàn thiện những báo cáo này của các chú, sau đó chọn người thích hợp trong số các chú để quản lý xí nghiệp sau khi tái tổ chức.
Hai người vừa đi vừa nói chuyện:
- Hiện giờ Hoa Phong cũng tốt, Hoa Vân cũng tốt. Nếu chỉ dựa vào chỉnh đốn và cải cách, tái tổ chức lại thì không đủ, còn phải thu hút đầu tư từ bên ngoài. Chúng tôi đã từng nghĩ, nếu vay tiền thì áp lực quá lớn, trọng trách của xí nghiệp cũng quá nặng. Ngoài việc đó, và cũng là câu nói vừa rồi của chú, mấu chốt vẫn còn phải xem quan điểm và tư tưởng. Quan trọng hơn là, một người lãnh đạo, nên làm thế nào để kéo xí nghiệp ra khỏi cảnh khó khăn hiện tại? Còn về phía công nhân, chắc chắn là dư thừa lao động, đối với những công nhân đó sẽ phải sắp xếp như thế nào? Nếu cải cách thì phải phá bỏ chế độ cùng hưởng lợi ích, làm theo năng lực, hưởng theo thành quả.
- Cho nên về chuyện tuyển công nhân, cũng phải có phương án cụ thể. Còn nữa, hiện giờ xí nghiệp Hoa Phong, đã không thể tiếp tục tự lực cánh sinh, phải tìm kiếm sự hợp tác. Nếu chỉ dựa vào các sản phẩm do chính các chú nghiên cứu rồi mới đưa ra thị trường thì quá lâu. Phải hợp tác cùng với các xí nghiệp khác, có thể lựa chọn gia công linh kiện cho người ta. Phải nuôi sống công nhân trước, sau đó mới dần dần tìm kiếm sự đột phá. Hiện giờ các doanh nghiệp mới rất nhiều, có rất nhiều sản phẩm có thể tham khảo, ngành sản xuất ô tô cũng là một hướng đi rất có triển vọng.
Khi Trương Nhất Phàm nói những lời này, Liễu Đắc Chí liền ghi nhớ kỹ trong lòng. Hơn nữa càng nghe lại càng ngạc nhiên, những ý tưởng này có nhiều cái, ngay cả bản thân mình cũng chưa hề nghĩ đến. Mình chỉ muốn làm thế nào để vực lại xí nghiệp, nhưng lại không nghĩ ra nên lợi dụng thời cơ như thế nào. Nếu thật sự phải đi vay tiền, thì áp lực thật sự quá lớn. Còn nếu hợp tác với xí nghiệp khác, gia công linh kiện cho họ, thì đây thật là một phương án giải quyết nhanh gọn.
Ông ta càng nghe, càng cảm thấy lần này Trương Nhất Phàm không phải đến để ngầm điều tra, mà cố ý đến mách nước cho mình. Nếu không phải hắn nhắc nhở, mình sẽ không bao giờ nghĩ đến cách này.
Trước đây sở dĩ Liễu Đắc Chí muốn phá bỏ xí nghiệp chỉ vì thấy có quá nhiều kẻ tham lam. Không muốn thấy sau khi tái tổ chức, xí nghiệp lại rơi vào tay chúng. Dùng hết tiền vay, xí nghiệp sẽ rơi vào cảnh phá sản.
Trương Nhất Phàm rốt cuộc vẫn là một lãnh đạo huyện, có con mắt nhìn xa trông rộng. Liễu Đắc Chí trong lòng thầm cảm thấy khâm phục.
Hai người đã nói chuyện khoảng hai tiếng đồng hồ. Ban đầu là Liễu Đắc Chí nói ra suy nghĩ của mình với Trương Nhất Phàm, sau đó lại là Trương Nhất Phàm chỉ ra cho Liễu Đắc Chí những phần còn thiếu trong suy nghĩ.
Liễu Đắc Chí như vừa tỉnh ngộ. Trước khi đi, Trương Nhất Phàm lơ đãng hỏi một câu:
- Quản đốc Liễu, trước kia chú là người ở đâu?
- Thị trấn Liễu Thủy! Chính là nơi anh đã từng đi qua, thị trấn Liễu Thủy. Tuy nhiên đã chuyển đi hơn mười năm trước rồi.
Đúng là người của thị trấn Liễu Thủy ư? Xem ra mình đã không tìm nhầm người!
Trương Nhất Phàm lại lơ đễnh hỏi:
- Nhà chú có mấy anh em?
- Chỉ có tôi và chị gái.
Nhắc đến chị, vẻ mặt của Liễu Đắc Chí liền trở nên buồn bã:
- Chị của tôi một mình nuôi Hiểu Hiên khôn lớn. Cho đến bây giờ, chị ấy vẫn chưa từng kết hôn. Có lúc cảm thấy chị ấy không đáng phải như vậy. Cũng may con bé Hiểu Hiên rất có tương lai, cuối cùng cũng khiến chị ấy nở mày nở mặt.
- Chị gái của chú ở đâu? Gặp cô ấy có tiện không?
Trương Nhất Phàm càng nghe càng cảm thấy chị gái của Liễu Đắc Chí chính là người mình muốn tìm, liền nói ra một yêu cầu nho nhỏ như vậy.
Liễu Đắc Chí lắc đầu:
- Thời gian này chị ấy đi ra ngoài, không ở Thông Thành.
Xem ra Liễu Đắc Chí rất không muốn người khác gặp chị của mình. Trương Nhất Phàm cũng không gặng hỏi thêm. Cuối cùng sự việc cũng có chút manh mối, cứ nên chờ một chút, nóng lòng tìm kiếm chưa chắc đã là chuyện tốt.
Vì thế, hắn không lấy tấm ảnh ra cho Liễu Đắc Chí nhận mặt. Sau khi từ biệt Liễu Đắc Chí, Trương Nhất Phàm lái chiếc xe Santana rời khỏi nhà máy cơ khí Hoa Phong.
Điều khác biệt so với nhà máy cơ khí Hoa Vân chính là trước cổng nhà máy Hoa Phong chật kín người. Rất nhiều công nhân không có việc làm đều đến đây mở quán hàng rong, bán đủ thứ đồ để kiếm tiền về nuôi sống gia đình. Mặt đường vốn đã không rộng, nay lại bị những người này lấn chiếm mất một nửa, khiến con đường trở nên rất chật hẹp.
Lúc Trương Nhất Phàm lái xe đi ra ngoài, một chiếc Audi A mới mua màu đen đi tới trước mặt hắn. Con đường không đủ rộng, xe của Trương Nhất Phàm đã ra đến cổng nhưng đối phương lại không có ý nhường, đỗ ở đó bấm còi, ra hiệu cho Trương Nhất Phàm phải lùi lại, để xe của y đi vào trước.
Luật giao thông đã viết thế nào? Đường hẹp giao nhau, đương nhiên xe mới vào đường giao nhau phải nhường đường cho xe đã ở trong đường giao nhau, vả lại xe đã sắp đi qua đoạn đường hẹp. Nhưng đối phương rất ngoan cố, bấm còi mấy lần, thấy Trương Nhất Phàm không lùi lại, liền hạ kính xe, thò đầu từ trong xe ra .
Có thể nhận ra đối phương là một người khoảng ba mươi tuổi, trông có vẻ rất điệu bộ, trên cổ tay đang huơ huơ đeo một chiếc đồng hồ hiệu vàng rực rỡ. Vì khoảng cách không xa lắm nên Trương Nhất Phàm vừa nhìn qua đã thấy dấu hiệu nổi bật nhất của đối phương, y có một cái cổ rất lớn.
- Mày điếc hay sao? Mau lái chiếc xe tàn của mày lùi lại đi!
Trương Nhất Phàm không thèm trả lời, kéo phanh tay, ngồi trong xe hút thuốc. Hắn muốn xem xem đối phương là thần thánh phương nào, ỷ mình lắm tiền mà vênh váo như vậy.
Bởi vì loại Audi này ở huyện cũng không có nhiều, ngoài Bí thư Lâm và Uông Viễn Dương đang dùng xe Audi, thì chỉ còn một chiếc của phòng Xúc tiến đầu tư. Toàn bộ Huyện ủy và Ủy ban nhân dân huyện Thông Thành mới có ba chiếc. Chiếc xe này của đối phương tất nhiên là vừa mới mua.
Những người có máu mặt ở Thông Thành mình đều đã từng gặp, nhưng mình nhớ rằng trong số đó không hề có người này.
- Có vấn đề à, mày lơ ngơ vậy!
Đối phương thấy xe của Trương Nhất Phàm không hề di động, liền giận dữ xuống xe, đấm vào nắp động cơ xe của hắn một cái.
- Khốn kiếp, ông mày nổi giận rồi, để ông mày phá nát xe của mày nhé!
Trương Nhất Phàm không hề để ý đến tên kia. Nhưng có một người trung niên khá mập ngồi ở ghế sau chiếc Audi, trông rất quen mặt. Hình như ông ta chính là Quản đốc đương nhiệm của nhà máy cơ khí Hoa Phong, Khâu Phát Tài.
Tên Khâu Phát Tài này đúng là đã phát tài, ngay cả gã lái xe cũng vênh váo như vậy, khiếp thật! Nửa năm trước y vẫn còn đi một chiếc Santana, không ngờ bây giờ lại ngồi một chiếc Audi trị giá mấy trăm ngàn tệ. Xem ra Liễu Đắc Chí không hề nói dối. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến Trương Nhất Phàm cố ý chặn đầu xe.
Khâu Phát Tài có vẻ không hài lòng, đối phương dường như cố tình chặn đầu xe. Một người lái chiếc Santana ọp ẹp, giấy phép cũng không có gì đặc biệt, y cũng không quan tâm. Dường như y đã mất kiên nhẫn, mở cửa xe, đi về phía trước nói:
- Anh kia sao vậy? Mau cho xe lùi lại!
Thấy Khâu Phát Tài đến gần, Trương Nhất Phàm mới hạ cửa kính xe, nhìn Khâu Phát Tài lãnh đạm nói:
- Rốt cục anh bảo ai lùi xe lại thế?
- Đương nhiên là anh rồi, chẳng lẽ lại là tôi?
Khâu Phát Tài đập tay xuống nắp động cơ chiếc Santana, giận dữ nhìn người lạ mặt này. Đương nhiên khi y nhìn rõ người ngồi trong xe là Trương Nhất Phàm thì y đột nhiên ngẩn người.
- Trương…Trương… Phó Chủ tịch huyện Trương…!