A: TÓM TẮT LÝ THUYẾT
Bài : ESTE
I.
KHÁI NIỆM, DANH PHÁP
.
Khái niệm
+ Khi thay nhóm OH ở nhóm cacboxyl (COOH) của axit cacboxylic bằng nhóm OR thì được este
.
Công thức este
+ Este đơn chức: RCOOR (R là gốc hidrocacbon hay H; R là gốc hidrocacbon) hoặc CxHyO.
+ Este no đơn chức: CnHnO (với n ≥ ).
+ Este không no đơn chức mạch hở: CnHn - O (n ≥ ).
.
Đồng phân
Số đồng phân este có công thức CnHnO là n- (n ≤ )
.
Danh pháp
Tên của este: Tên gốc R+ tên gốc axit RCOO (đuôi at)
Gốc CH- CH- CH-CH-CH- (CH)CH- CH=CH- CH- CHCH-
Tên gốc Metyl Etyl Propryl Iso propyl Vinyl Phenyl Benzyl M
- Tên gốc axit RCOO-
Gốc axit
HCOO-
CHCOO-
CHCOO-
CH=CHCOO-
CH=C(CH)COO-
CHCOO-
Tên gốc axit
fomat
axetat
propionat
acrylat
metacrylat
benzoat
VD: CHCOOCH: Etyl axetat
CHCOOCH=CH vinyl axetat CH=CHCOOCH metyl acrylat
CHCOOCHCH: benzyl axetat HCOOCH: phenyl fomat
II.
TÍNH CHẤT VẬT LÍ
Este ở trạng thái lỏng hoặc chất rắn ở nhiệt độ thường, rất ít tan trong nước
Nhiệt độ sôi, độ tan trong nước của các este thấp hơn các axit và ancol có cùng số cacbon:
Este < ancol < axit
Một số mùi đặc trưng: Isoamyl axetat: mùi chuối chín; Etyl butirat và etyl propionat có mùi dứa, benzylaxetat có mùi hoa nhài...
III.
TÍNH CHẤT HÓA HỌC
.
Phản ứng thủy phân
a.
Thủy phân trong môi trường axit: là phản ứng thuận nghịch ( chiều)
⎯H⎯SO⎯đ, ⎯t →
RCOOR + HO ←⎯⎯⎯⎯ RCOOH + R OH
⎯H⎯SO⎯đ, ⎯t →
VD: HCOOCH + HO ←⎯⎯⎯⎯ HCOOH + CHOH
b.
Thủy phân trong môi trường bazơ (Phản ứng xà phòng hóa): là phản ứng chiều:
VD: CHCOOCH + NaOH ⎯⎯t → CHCOONa + CHOH
TQ: RCOOR + NaOH
Các trường hợp xảy ra
⎯⎯t →
RCOONa + ROH
+ Este + NaOH → muối + ancol.
Este này khi phản ứng với NaOH cho một ancol có nhóm –OH liên kết với nguyên tử cacbon no.
VD: CHCOOCH + NaOH
⎯⎯t →
CHCOONa + CHOH
+ Este + NaOH → muối + anđehit ⇒ Este có dạng: (RCOOCH=CH-R) RCOOCH=CH+ NaOH → RCOONa + CHCHO
+ Este + NaOH → muối + xeton ⇒ Este có dạng: (RCOOC(CH)=CH-R)
RCOOC(CH)=CH + NaOH → RCOONa + CH - CO – CH
+ Este + NaOH → muối + HO ⇒ Este có dạng RCOOCHR
VD: RCOOCH+ NaOH → RCOONa + CHONa + HO
.
Phản ứng đốt cháy
Khi đốt cháy Este mạch hở mà: nCO
= nH O
⇒ este no, đơn chức, mạch hở
C H O + ( n-)O
⎯t⎯ →
nCO + nH O
n n
.
Phản ứng ở gốc hidrocacbon:
VD: Este không no có phản ứng cộng ( với H ; Br, HX...), phản ứng trùng hợp.
CHCOOCH=CH + H
.
Phản ứng tráng gương
⎯N⎯i,t⎯→ CH COOCH -CH
Este có dạng HCOOR có phản ứng tráng gương
Còn tiếp mà lười cop quá hehe...!(ㆆ ᴗ ㆆ).