TÂM LÝ PHẠM TỘI
Tác giả: Trường Nhị
Dịch: Mặc Thủy
Phần // Một Hạt Cát
Chương // Mấu chốt
Đêm bão tố, mưa như trút nước.
Nước mưa đánh xuống mái ngói, phát ra âm thanh nặng nề khiến người ta cảm thấy nặng nề.
Lâm Thần nằm trên giường gỗ, Hình Tòng Liên thì trải một cái chiếu đơn giản trên đất.
Một người dù có bình tĩnh đến đâu đi chăng nữa thì sau khi trải qua những việc không bình thường trong hai ngày liên tiếp đều sẽ phải mất ngủ, đặc biệt là khi trải nghiệm cảm giác của cái chết, và đặc biệt là trong một đêm mưa thế này.
Lâm Thần mở to mắt, nhìn lên trần nhà mãi không ngủ được.
Anh nghĩ đến Vu Yến Thanh, thế giới này có quá nhiều chuyện đau khổ đáng để một người muốn chết, nhưng điều có thể khiến ai đó thật sự bất chấp tất cả để đi tìm cái chết thì lại không nhiều.
Anh nghĩ đến Hình Tòng Liên, thế giới này có rất nhiều người cả tin, nhưng người có thể đón một kẻ xa lạ chỉ mới quen biết hai ngày về nhà thì đã ít lại càng thêm ít.
Đây có lẽ là sự tin tưởng, nhưng điều sâu sắc hơn cả tin tưởng lại là lòng tự tin tuyệt đối và siêu phàm.
Lâm Thần nghiêng sang bên nhìn người đang nằm trên mặt đất.
Trời vừa sáng, thứ gõ vang cửa gỗ của số hẻm Nghiêm Gia lại không phải là cơn gió điên cuồng, mà là một bàn tay mập mạp và non nớt.
Hình Tòng Liên nhạy bén mở mắt ra, Lâm Thần nằm trên giường ngủ rất say, vì vậy anh ta nhẹ tay nhẹ chân ngồi dậy mở cửa, nhìn thấy nhóc mập chỉ cao đến thắt lưng mình.
Hai người lớn đứng hai bên nắm tay thằng bé, tỏ ra ngại ngần xấu hổ.
“Thật không phải vì đã làm phiền, nhóc thối nhà chúng tôi muốn tìm Lâm Thần, nhưng khi đến ký túc xá thì nghe nói anh Lâm đã dọn đi rồi……” Cha của nhóc mập lên tiếng thăm dò.
“Đến đây tìm Lâm Thần.” Hình Tòng Liên cúi đầu nhìn đứa bé đứng bên chân mình, “Sao nhóc biết Lâm Thần ở chỗ chú hả.”
Anh chưa nói xong thì đã thấy chân mình nóng lên, nhóc mập bắt chước Koala ôm cây, dùng cả tay lẫn chân quấn chặt lấy đùi anh.
Cha mẹ đứa bé rất ngượng ngùng, kéo nhẹ vào gáy nó, nhưng thằng bé kiên quyết không chịu buông tay.
“Chúng tôi đã hỏi thăm bên trường, họ nói anh Lâm hình như đã đi cùng một cảnh sát họ Hình, thằng nhóc này liền bắt chúng tôi phải đến đây……”
Khi Lâm Thần mở mắt ra thì nhìn thấy cảnh tượng thế này:
Hình Tòng Liên lê một cái chân từ ngoài cửa đi vào, trên chân quấn một cái túi cát cỡ bự.
Lâm Thần ngồi dậy, nhóc mập vừa ôm chân Hình Tòng Liên vừa mở to mắt nhìn anh.
Nhớ lại lời dạy của mình về việc làm nũng và ôm đùi, Lâm Thần không còn gì để nói.
“Một phương pháp rất hiệu nghiệm, áp dụng trên một đối tượng rất chính xác, nhưng mà làm hơi quá rồi.” Anh nói với thằng bé như thế, nhưng còn chưa hết lời thì nhóc mập đã hất văng giày nhảy lên giường như khỉ con trèo cây, ôm cứng lấy cổ anh không buông tay.
Lâm Thần nhìn sang Hình Tòng Liên, đội trưởng Hình quyết đoán chặn ngay ngoài cửa, để hai vị phụ huynh kia “ở” lại trong phòng.
Nhóc mập vùi đầu vào cổ Lâm Thần, rầu rĩ chỉ tay vào mình mà nói: “Nước.”
Lâm Thần dường như hiểu ra điều gì đó, bèn gỡ thằng bé ra khỏi người mình: “Nếu con quá chú ý đến chướng ngại tâm lý của mình thì đó mới chính là chướng ngại lớn nhất.”
Thấy con trai nhất định phải kéo lấy người khác, người mẹ tiến lên hai bước định kéo con mình đi, miệng thì lải nhải: “Xin lỗi anh, rất xin lỗi, con trai tôi…… nói chuyện không rõ ràng lắm, nó……” Cô ta vừa nói vừa chỉ vào đầu mình, “Thỉnh thoảng chúng tôi cũng không biết nó đang nói gì……”
“Chị có ý gì?” Lâm Thần ngẩng đầu lên, nhìn người mẹ kia bằng ánh mắt lạnh băng.
Người phụ nữ bị Lâm Thần nhìn như vậy thì e ngại, quay đầu đi tìm kiếm sự giúp đỡ từ chồng mình.
Không chờ người cha lên tiếng, Lâm Thần đã nói: “Có phải anh chị luôn cho rằng con mình nói năng không rõ ràng, không thể hiểu nó đang nói gì, cho rằng nó là đứa trẻ có vấn đề về trí lực, dẫn ra ngoài gặp người khác cũng rất xấu hổ?” Lâm Thần bế nhóc mập sang một bên: “Tôi không biết anh chị làm cha mẹ thế nào, nhưng nếu con trai đã có thể lên đến tiểu học bình thường thì anh chị nên tin tưởng vào trí tuệ của nó chứ. Tiếp theo, chẳng lẽ anh chị chưa một lần nào từng nghĩ đến, có thể không phải là IQ của nó quá thấp, mà thằng bé là một thần đồng có IQ siêu phàm?”
Hình Tòng Liên chưa bao giờ thấy Lâm Thần nổi giận như vậy.
Nghe Lâm Thần nói từng câu từng chữ đó, anh ta thật sự muốn thay hai vị phụ huynh kia thắp một ngọn nến.
“Anh nói…… nó là thiên tài.”
Người mẹ lập tức trở nên rạng rỡ, không còn vẻ xấu hổ rụt rè ban đầu nữa.
“Tôi đã cho thằng bé làm trắc nghiệm đo lường trí tuệ WISC, kết quả chứng minh điều này rất rõ ràng.”
“Vậy anh có thể chỉ cho chúng tôi biết thường ngày nên dạy dỗ thằng bé thế nào không?”
Lâm Thần nói rồi cúi đầu nhìn nhóc mập ngồi cạnh mình, chứ không quan tâm đến câu hỏi của cha mẹ nó, anh hỏi: “Xảy ra chuyện gì vậy, nói từ từ thôi……”
“Bà nội…… sợ nước……” Nhóc mập kéo vạt áo Lâm Thần có vẻ rất nóng ruột.
Lâm Thần nhíu mày, dường như cũng chưa hiểu được những từ ngữ mấu chốt này.
Nhóc mập ra sức chỉ vào mình, lại chỉ ra ngoài cửa, muốn kéo Lâm Thần ra ngoài.
“Con nói, bà nội con sợ nước, muốn chú đi chữa bệnh cho bà?” Lâm Thần dò hỏi.
Nhóc mập gật đầu ngay.
Lâm Thần suy nghĩ thật nhanh, bất ngờ ngẩng lên hỏi cha mẹ nhóc: “Bà nội thằng bé gần đây có bị chó cắn hay không?”
Người cha không hiểu, nhìn sang vợ mình rồi hỏi: “Hình như không thấy mẹ nói gì nhỉ?”
“Thằng bé có vừa kéo bà nội, vừa kêu như chó cho anh chị nghe không?” Lâm Thần lại hỏi.
“Sao anh biết?”
“Lập tức đưa mẹ anh chị đi bệnh viện!”
Hình Tòng Liên lái xe Jeep phóng như bay trên con đường vắng vẻ.
Suốt dọc đường Lâm Thần thắt dây an toàn ngồi trên ghế phó lái, không nói lời nào.
Hình Tòng Liên nhìn qua kính chiếu hậu, nhìn hai vợ chồng đang bế đứa bé ở ghế sau, cuối cùng cũng không nhịn được phải làm giảm bớt không khí căng thẳng này, anh ta lên tiếng hỏi: “Bà nội của nhóc mập bị chó cắn, vì sao lại đến tìm anh chứ……”
“Vì cha mẹ thằng bé không thể hiểu được những gì mà nó muốn biểu đạt……” Lâm Thần vẫn rất thẳng thắn, khiến hai vợ chồng trên ghế sau lộ ra vẻ lúng túng lần nữa. Nhưng anh dù có tức giận thì vẫn rất kiên nhẫn giải thích cho Hình Tòng Liên: “Nhóc mập rất sợ nước, tôi đã từng dạy nó cách điều trị vấn đề tâm lý này, nó đến tìm tôi là vì muốn tôi giúp nó chữa trị cho bà nội……”
“Chứng sợ nước?”
“Đúng vậy.”
“Quả nhiên người phàm chúng tôi không hiểu được cách giao lưu giữa thiên tài mấy người……” Hình Tòng Liên cảm khái.
“Ý của anh là con trai tôi mắc chứng sợ nước, đúng là từ nhỏ nó đã sợ nước rồi, nhưng gần đây có vẻ như đã khá hơn……” Cha mẹ thằng bé lên tiếng.
“Sợ nước là sợ nước, nhưng chứng sợ nước thì khác, nó là tên gọi khác của bệnh dại, chắc chắn là nhóc mập biết bà nội bị chó cắn, mà anh chị vẫn không hiểu nó muốn nói gì, thế nên nó đành phải đến tìm Lâm Thần.” Hình Tòng Liên giải thích.
Người đàn ông vốn chỉ bán tín bán nghi, bây giờ nghe thấy mẹ mình có thể bị chó cắn mà chưa đi tiêm phòng bệnh dại thì lập tức nóng lòng như lửa đốt, vội vàng túm lấy ghế lái, nói với Hình Tòng Liên: “Làm phiền anh nhanh hơn một chút được không.”
Khi đến nhà nhóc mập thì bà nội thằng bé đang cầm kiếm Thái Cực chuẩn bị ra công viên luyện tập. Thấy con trai con dâu căng thẳng chạy đến hỏi han, bà cụ còn phẩy tay tỏ vẻ chó cắn là chuyện nhỏ, có bệnh đâu, đừng làm phiền bà đi tập.
Người cha liền nhét ngay con trai vào lòng Lâm Thần, hợp sức với vợ mình kéo bà cụ chạy về phía nhà xe của mình, vừa chạy vừa nói: “Anh Lâm, phiền anh chăm con trai tôi một chút.”
Nhóc mập nhìn theo hướng cha mẹ đi, mặt đầy vẻ lo âu, Lâm Thần nắm bàn tay mập mạp của nó, hiếm khi dịu dàng nâng tay xoa xoa mái đầu xù của nó, nhẹ nhàng nói: “Con làm rất tốt, bà nội sẽ không sao đâu.”
“Mới bảy tuổi thôi đó, thông minh như thế này chẳng phải là thành tinh rồi à.”
Để tránh người vị thành niên phải hút thuốc gián tiếp, Hình Tòng Liên chỉ ngậm điếu thuốc nhưng không đốt, giọng nói ồm ồm không rõ ràng mấy.
Lâm Thần dắt tay đứa bé, đi hơi chếch về phía sau anh ta một chút.
“IQ của thằng bé phải cao gấp bốn lần mức trung bình của người cùng tuổi, đại khái khoảng , không phải là thông minh, mà là cực kỳ cực kỳ thông minh.”
“Để đứa bé cho gia đình kia nuôi thật là đáng tiếc, người làm cha mẹ lại xem thiên tài thành đồ ngốc.” Hình Tòng Liên tỏ ra nịnh nọt Lâm Thần.
“Cha mẹ của thằng bé rất bao dung rồi, điều này không phải là chuyện xấu.” Lâm Thần dừng một lát rồi nghiêm túc nhìn vào đôi mắt tròn xoe của nhóc mập, nói: “Cũng chính vì thế mà con mới có được tuổi thơ rất bình yên.”
Người làm cha mẹ không ép nó học không ngừng nghỉ, nó có thể trưởng thành đến ngày nay như một đứa trẻ bình thường, điều này là rất quan trọng.
“Vậy sao vừa rồi anh lại nói cho họ biết chuyện này?”
“Bởi vì đã đến lúc rồi.”
Hình Tòng Liên không hiểu ý nghĩa của câu nói này, anh ta còn đang định hỏi tiếp thì thấy nhóc mập ngẩng đầu lên nhìn Lâm Thần, trịnh trọng gật đầu như một người lớn vậy.
Thấy cảnh này, đội trưởng Hình chỉ có thể câm nín: “Quả nhiên là nhóc siêu nhân, nhỏ thế này đã biết tự đi tìm bác sĩ tâm lý chữa bệnh rồi……” Mà quan trọng là chọn người còn chọn gắt như vậy nữa.
“Đúng vậy, quả thật là cực kỳ đáng sợ. Lần đầu tiên thằng bé lén lút chạy vào cạnh khay cát, tôi còn tưởng nó chỉ đến để trộm vài món đồ chơi, nhưng mà nó lại nói ra bốn chữ liệu pháp khay cát một cách hoàn chỉnh.” Lâm Thần vừa nói vừa không kìm được lắc đầu.
“Đúng là đáng sợ đó.” Hình Tòng Liên đáp.
“Nó thậm chí còn có thể diễn tả triệu chứng của mình rất chính xác, đồng thời bày tỏ nguyện vọng khắc phục chướng ngại tâm lý của mình……”
“Anh nói nó sợ nước, anh chữa khỏi cho nó rồi?” Hình Tòng Liên rất muốn lặp lại lời cảm thán vừa rồi, nội dung giao lưu giữa thiên tài với nhau quả nhiên là thứ mà người thường không thể hiểu nổi, “Vậy nếu tôi sợ cái gì đó, có phải cũng có thể đi tâm sự với anh……” Anh ta nói theo kiểu rất không biết xấu hổ.
“Anh sợ cái gì?”
“À……”
“Thật ra dù anh sợ cái gì cũng đều có thể sử dụng phương pháp làm mất cảm thụ có hệ thống, dần dần, tiếp xúc từ xa đến gần với nguồn gây ra sự lo sợ của anh, như vậy là có thể khắc phục từ từ, nhưng nói thì đơn giản vậy thôi, anh cần có nghị lực và lòng kiên trì muốn khắc phục nó.”
“Ví dụ như sợ nước thì dần dần tiếp xúc với nước?”
Lâm Thần gật đầu: “Nếu anh sợ nước, thì đầu tiên hãy đến một nơi có thể nhìn thấy nước nhưng vẫn tương đối an toàn, thử thả lỏng, khi bắt đầu sẽ luôn thấy khó chịu, nhưng dần dần anh sẽ có thể thích ứng hoàn toàn với khoảng cách đó. Nhiệm vụ tiếp theo là từ từ rút ngắn khoảng cách đó lại, hết lần này đến lần khác thả lỏng và suy tưởng.”
“Chẳng trách khi ở nhà tôi, nhóc tỳ này lại cương quyết phải nằm trên giường mới được, vì trên giường có thể nhìn thấy sông……”
Hình Tòng Liên nói rồi đột nhiên khựng lại, vô thức nhìn sang Lâm Thần.
Đúng lúc này, Lâm Thần cũng đang nhìn sang anh ta, tựa như có tia sáng lóe lên trong đôi con ngươi đen bóng.
—
WISC (Wechsler Intelligence Scale for Children): bộ trắc nghiệm đo lường trí tuệ dùng cho trẻ từ – tuổi, các phiên bản sau này dành cho trẻ từ - tuổi do nhà tâm lý học người Mỹ David Wechsler tạo ra.
Phương pháp làm mất cảm thụ có hệ thống (systematic desensitization):Kỹ thuật ức chế hổ tương (reciprocal inhibition) của phép trị liệu thái độ hành vi được sử dụng nhiều bởi Joseph Wolpe () và những tác giả khác. Nhận thấy cử chỉ rối loạn của các súc vật sẽ biến đi khi các kích thích gây lo âu được kèm theo với các kích thích khoái ý như thức ăn. Để điều trị bệnh nhân, Wolpe sử dụng các phản ứng nghỉ ngơi như là khích động thích thú. Nhờ khảo sát tiểu sử cá nhân của người bệnh và phỏng vấn, ông lập một bảng các kích thích gây lo âu đối với người bệnh. Khi phải sử dụng các phản ứng nghỉ ngơi (relaxation responses), người bệnh được thôi miên và khuyến dụ nghỉ ngơi. Rồi người bệnh phải tưởng tượng một hoàn cảnh trong đó có một kích thích gây lo âu yếu nhất. Nếu sự nghỉ ngơi không biến tính, bệnh nhân phải tưởng tượng ra một kích thích gây lo âu mãnh liệt hơn, và cứ như thế cho đến khi, sau nhiều buổi điều trị, người bệnh vẫn nghỉ ngơi tuy suy nghĩ đến nguyên nhân gây lo âu mạnh nhất. Kỹ thuật đặc biệt này được gọi là sự làm mất cảm thụ có hệ thống. (Tham khảo tại CÁC PHƯƠNG PHÁP CƠ BẢN CỦA TÂM LÝ LIỆU PHÁP, bài viết trên trang web của Bệnh viện Tâm Thần TPHCM)